Wyjątkowej klasy donatywa Zygmunta III Wazy, potwierdzająca kunszt warsztatu medalierskiego Samuela Ammona z Gdańska – autora i wykonawcy stempli. 

Donatywy (os łac. donatio - darowizna, dar) od XVI wieku bite były głównie przez mennice miejskie (Gdańsk, Elbląg, Toruń, Ryga). Były to najczęściej okazałe medale złote i srebrne o wielokrotności dukatów, co sprawiało, że miały one wartość monety obiegowej. Były to prezenty i wyraz hołdu dla odwiedzających miasto wysokich dostojników królewskich lub samego monarchy. Na donatywach spotykamy charakterystyczną sentencję łacińską EX AURO SOLIDO CIVITAS... w tłum. ...z czystego złota miasto (nazwa miasta) kazało wybić. 10-dukatówki to jedne z największych donatyw, zazwyczaj miały wagę 1,5-5 dukatów.

Donatywa gdańska 1614 r. znana jest w dwóch odmianach i w szeregu egzemplarzy odbitych w złocie, jako 10 dukatów. Zdarzają się też odbitki w srebrze i wyjątkowo w złocie, jako 15 i 20 dukatów. Oferowany egzemplarz, jest o tyle zagadkowy, że z nieznanych powodów w stemplu rewersu brak jest poziomych belek w krzyżach w herbie Gdańska. Egzemplarz ten, zapewne unikat, znał już Karol Beyer i wzmiankował go w uzupełnieniu do Gabinetu Medalów Polskich w 1867 r., Poz.65. Był to zapewne egzemplarz ze zbioru hrabiny Starzyńskiej, sprzedany w Hamburgu w 1885 r. Katalog aukcyjny nie był ilustrowany, ale z zamieszczonego pod nr 47 opisu „in Rs. fehlendieQuerbalken in demKreuzen des DanzigerWappens” wyraźnie wynika, że jest to oferowany powyżej obiekt. Jego późniejsze proweniencje, aż do aukcji w Bazylei w 1986 r., skąd trafił do zbioru Henryka Karolkiewicza, można także zapewne ustalić.

O rzadkości numizmaty świadczy również fakt, iż nie posiadał tej donatywy sam Hutten Czapski.

Rewers to ekstremalnie rzadka odmiana 10 dukatówki z prostymi skrzydłami anioła na lwami gdańskimi. Po raz pierwszy w ofercie po wojnie w Polsce.

Proweniencja:
1. SchweizerischerBankverein, Basel, aukcja 16, maj 1986, poz. 245;

2. Henryka Karolkiewicza, Zob., The Extraordinary Collection of Henry V. Karolkiewicz December 6. 2000, poz.2247;

3. Kolekcja Belzbergów, Stacks, The Alicia and SidBelzberg Collection, April 24. 2008, poz. 1049.

Oferowany egzemplarz jest ilustrowany w katalogu Marka Kalenieckiego na złote monety polskie.

Stan zachowania: 
Ślady naprawiania - na awersie. Napisy otokowe i sam rysunek czytelne. Jedyny dostępny egzemplarz na rynku kolekcjonerskim, ekstremalnie rzadka pozycja nawet w tym stanie zachowania.