PRÓBA. Mosiądz 2 złote 1924 Żniwiarka
Opis
Aw.: Po środku godło: orzeł ukoronowany koroną zamkniętą, dookoła napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz data: 1924. Brak napisu „PRÓBA” oraz oznaczenia mennicy.
Rw.: Popiersie kobiety w wiejskim stroju, w tle - cztery kłosy zboża, powyżej kompozycji napis: 2 ZŁOTE.
Próbna dwuzłotówka z 1924 r. wybita została jako jedna z pierwszych monet denominowanych w nowej walucie odrodzonej Polski - złotym. Do obiegu trafiła jako moneta srebrna, natomiast w mosiądzu wybito jedynie 40 egzemplarzy.
Okoliczności powstania
Moneta z wiejską scenerią wprowadzona była do obiegu jako owoc reformy pieniężnej Władysława Grabskiego, w ramach której zdewaluowaną markę polską oficjalnie zastąpił złoty. W tych wczesnych dla odbudowy rodzimego monetaryzmu latach „Kobieta z kłosami” opuszczała głównie cztery mennice - w Paryżu, Birmingham, Londynie oraz Filadelfii - choć próbne egzemplarze powstawały również w mennicy warszawskiej. Autorem rozpoznawalnej kompozycji rewersu, a także oryginalnego opracowania godła, jest polski rzeźbiarz Tadeusz Breyer, którego rysunki posłużyły również za projekt innej znajdującej się w katalogu próby - 50 zł „Klęczący rycerz”.
Symbolizm Breyera
Breyer, chętnie czerpiący z tradycji symbolizmu, zakomponował na rewersie przedstawienie o charakterze wiejskim, nawiązując być może do roli, jaką w odbudowie kraju miał sektor rolnictwa. Zbożowe kłosy - odczytywane powszechnie jako znak urodzaju - wpasowują się w ówczesne nadzieje na rychły rozwój gospodarczy. W obszerny dorobek rzeźbiarski Breyera dwuzłotówka wpisuje się ponadto stylem opracowania: pewną zwartością formy i wrażeniem, jakby przedstawiona na monecie kobieta stanowiła posąg wykuty w kamieniu. Równolegle ułożone kłosy dopełniające kompozycji przypominają o przynależności artysty do stowarzyszenia „Rytm”, w którym zrzeszeni byli m.in. Zofia Trzcińska-Kamińska [patrz: 20 zł z 1925 r., Chrobry oraz 10 zł z 1933 r., Romuald Traugutt] oraz Edward Wittig [patrz: 5 zł z 1925 r., Nike]. Międzywojenny styl definiowany przez wspomnianą posągowość i gładkość płaszczyzn nazywa się nowym klasycyzmem.
Awers projektu tego samego artysty przedstawia natomiast jedno z najrzadszych ujęć orła, które ostatecznie trafiły również na monety obiegowe - z całkowicie złożonym ogonem.
PRÓBA - mosiądz - 2 złote 1924 - Żniwiarka
Bardzo rzadka próbna moneta wybita w znikomym nakładzie 40 sztuk.
Naturalny żółty kolor mosiądzu, blask menniczy.
Parchimowicz 133f
- Pojawienie się na grudniowej aukcji wybitej w mosiądzu „Kobiety z kłosami” to być może jedyna okazja, żeby uzupełnić zbiory o tę próbę. Egzemplarz dużej rzadkości, zachowujący menniczy połysk - Michał Niemczyk.