Zygmunt II August. PÓŁKOPEK, złoty polski (30 groszy) 1564, Wilno/Tykocin
Opis
Aw.: Pod koroną królewską monogram SA, data 1.5.-64. i nominał XXX (groszy)
Rw.: W wieńcu, sześciopolowa tarcza herbowa pod mitrą wielkoksiążęcą. Herby – Orzeł polski, Pogoń litewska, św. Michał Ruś Kijowska, niedźwiedź. Żmudź, krzyż prosty – Wołyń. W centrum herb Sforzów matki królewskiej - Bony
Jest to pierwsza wybita w Polsce moneta talarowa przeznaczona do obiegu. Płatności realizowane były wówczas talarami państw ościennych, głównie niemieckimi, austriackimi i niderlandzkimi. Nadano jej urzędowy kurs 30 groszy (XXX na awersie). Zawierała ona znacznie mniej srebra niż składające się na jej wartość grosze, półgrosze i trojaki jagiellońskie. Emisja podwartościowych talarów miała na celu podreperowanie finansów państwa w czasie kosztownej wojny o Inflanty z wojskami Moskwy i Szwecji. Miała też wydźwięk propagandowy. Obecność na awersie herbów Kijowa i Wołynia pod mitrą Księcia Litwy była manifestacją, jako że do tych ziem zgłaszała też pretensje Korona. Spór znalazł rozwiązanie w 1569 roku podczas Unii Lubelskiej. Egzemplarz najwyższej rzadkości, bardzo wysoko ceniony i poszukiwany przez kolekcjonerów. Rarytas i obiekt pożądania wszystkich znawców monet Polski Królewskiej.
Ivanauskas 13SA1-1 –RRRR-, H-Czapski 528 (R5), Kopicki 3319 (R7), Kurpiewski 890 (R7), Tyszkiewicz 200 mk