Stefan Batory. Półportugał 5 dukatów 1585, Gdańsk. Ex. Sawicki lot 113
Opis
Aw.: Popiersie króla w prawo, w koronie i zbroi.
W otoku: STEPHANVS D G REX POL MAG DVX LIT RVS P
Rw.: Dwa lwy podtrzymują tarczę miejską. Nad tarczą odważnik z nominałem 5 (dukatów). Znak menniczy pierścień (Jan Goebel − 1580-1586).
W otoku: EX AVRO SOLIDO REGIA CIVITAS GEDANENSI F F
Półportugał gdański z roku 1585, to jedna z pierwszych, tak grubych monet, wybita na terenach Rzeczypospolitej, przeznaczona do obiegu jako środek płatniczy. Za Zygmunta Starego, kilkadziesiąt lat wcześniej, wybito w złocie medale, używając stempli talarów. Dopiero poczynając od 1582 roku za panowania Stefana Batorego, Gdańsk wprowadził do obiegu złote wielodukaty z legendą: EX AURO SOLIDO CIVITAS GEDANENSIS FIERI FECIT (z czystego złota miasto Gdańskie wybić kazało). Monety takie nazywane są również donatywami. Do dnia dzisiejszego zachowało się ich tylko kilka sztuk. Wszystkie, poza oferowanym egzemplarzem, znajdują się w zbiorach publicznych. O rzadkości, może świadczyć fakt, że notowania tego półportugała na przedwojennych aukcjach były wielokrotnie wyższe, niż portugałów Zygmunta III Wazy. Moneta z doskonałą proweniencją była w słynnym zbiorze Józefa Sawickiego, a później zdobiła legendarną kolekcje H. Karolkiewicza lot 2173.