Zaliczane do ogromnych rzadkości monety z wizerunkiem Matki Boskiej opisywane są jako międzywojenne próby, niemniej klasyfikowane powinny być jako emisja prywatna. O wartości kolekcjonerskiej złotówek zamówionych przez sopockiego kolekcjonera świadczy zarówno ożywienie, jakie budzą na rynku krajowym, jak i przynależność do legendarnych zbiorów - dwa z wybitych w złocie egzemplarzy posiadał m.in. egipski król Faruk, którego własnością była również moneta DoubleEagle z 1933 r., wylicytowana do blisko 19 mln dolarów.

Okoliczności powstania

Próbne monety z wizerunkiem wzorowanym na obrazie Matki Boskiej Częstochowskiej powstały pod koniec lat 20. z prywatnej inicjatywy finansisty, numizmatyka i kolekcjonera Walerego Amrogowicza - założyciela Banku Ludowego, filantropa dzielącego się zbiorami z muzeum oraz cenionego działacza narodowego. Finansując opracowanie stempli, a następnie wybicie monety w dwóch nominałach - 2 i 5 zł - Amrogowicz skierował się do uznanego medaliera Karla Goetza. Jak podaje British Museum, posiadające w swoich zbiorach m.in. szkice artysty, urodzony w Augsburgu medalier od 1904 r. pracował w Monachium, gdzie najpewniej wykonane zostały też złotówki z przedstawieniem Matki Boskiej. Z uwagi na obawę, że wykorzystanie symboli państwowych do prywatnych celów monetarnych spotka się z prawnymi konsekwencjami, przedsięwzięcie utrzymywane było w głębokiej tajemnicy aż do lat powojennych. Obecnie niezwykłej urody monety powstałe w ramach tego nieoficjalnego projektu stanowią na rynku kolekcjonerskim prawdziwą rzadkość.

„Pokazujemy powyżej „pobożne cudeńko”, należące do dziejów numizmatyki międzywojennej. Przed kilkunastu laty wywołało ono wiele pożądań i hałasu wśród bardziej zapalonych zbieraczy. Pierwszą wzmiankę o tej niby-monecie podał A. Gupieniec w warszawskim „Biuletynie Numizmatycznym” (1955, nr 2/3), ale dziwna ta emisja nie została zamieszczona w oficjalnych katalogach: „Desy” z 1960 i „Ruchu” z 1965 r., opracowanych przez W. Terleckiego, wybitnego znawcę przedmiotu.” - Tadeusz Kałkowski, fr. „Tysiąc lat monety polskiej”. Moneta z oryginalnej przedwojennej emisji. Wariant bez napisu na rancie.

Pięknie zachowany egzemplarz, doceniony drugą najwyższa notą w amerykańskim gradingu NGC.

Tylko jeden egzemplarz oceniony wyżej. Bardzo rzadka pozycja godna polecenia.

Parchimowicz P194a