Insurekcja Kościuszkowska 5 złotych 1794 seria N. B. 1
Opis
5 złotych polskich 8.06.1794, seria N.B.1, numeracja 1464. Podpisy J. Fechner i A. Reykowski. Papier bez znaku wodnego.
Ubytki i głębokie naddarcia.
Insurekcja, czyli Powstanie Kościuszkowskie było zrywem narodowym przeciwko zaborcom, Rosji i Prusom.
Rozpoczęło się 24 marca 1794, a zakończyło 16 listopada 1794 roku. Powstanie sprowokowane zostało II rozbiorem Polski i rządami kolaborującej z zaborami Targowicy. W Krakowie 24 marca ogłoszono akt powstania, z mocy którego Tadeusz Kościuszko został najwyższym naczelnikiem Sił Zbrojnych Narodowych. Gdy naród pod wodzą Kościuszki stanął do walki o niepodległość, idea wypuszczania papierowych pieniędzy doczekała się realizacji.
Na polecenie Kościuszki, Rada Najwyższa Narodowa podjęła 8 czerwca 1794 roku uchwałę o utworzeniu Dyrekcji Biletów Skarbowych. Banknoty o nominałach od 5 do 1000 złotych polskich zostały zatwierdzone przez Kościuszkę, a symbole wolności, wzorowane na Rewolucji Francuskiej, demonstracyjnie zostały wyeksponowane na centralnym miejscu. Bilety skarbowe wprowadzono do obiegu 16 sierpnia 1794 roku i tuż przed upadkiem Powstania przestały być prawnym środkiem płatniczym (6 listopada 1794 roku).
Banknoty Insurekcji to najstarsze i bardzo rzadko spotykane banknoty polskie. Do dnia dzisiejszego zachowało się ich niewiele.
Literatura: Lucow 3 (R2); Miłczak A1a