Aw.: Po środku godło: orzeł ukoronowany koroną otwartą, poniżej data: 1933. Przy otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA oraz nominał „5 ZŁOTYCH 5”. Z prawej strony pod łapą orła - herb Kościesza, znak Mennicy Państwowej.

Rw.: Przedstawienie głowy kobiecej w wieńcu z koniczyny na tle dwudziestu ośmiu kłosów zbożowych. Po lewej stronie u dołu - wypukły napis „PRÓBA”.

Zarówno zgromadzone w aukcyjnym katalogu próbne pięciozłotówki, jak i dziesięciozłotówki z głową Polonii wybito w wąskim nakładzie 100 egzemplarzy, przy czym okazy zachowane w najznakomitszych stanach uznaje się obecnie za niekwestionowaną rzadkość. Trzy z oferowanych monet wybite zostały w srebrze, a jedna w brązie, prezentując obecnie spod równomiernej, oryginalnej patyny menniczy połysk. Niewątpliwy unikat stanowi dziesięciozłotowa srebrna próba z ośmiokrotnie wybitym znakiem mennicy na rewersie - technologiczny eksperyment zaowocował pojawieniem się jednej z najcenniejszych monet próbnych na rynku kolekcjonerskim.

Okoliczności powstania
Na tle licznych rozporządzeń decydujących o monetarnych emisjach międzywojennej Polski, prezydencki dekret z 1932 r. jawi się jako kolejna odpowiedź państwa na intensywnie zmieniające się warunki gospodarcze. Tym razem nowością było jednak założenie, że do obiegu trafią dziesięciozłotowe monety srebrne, które - najpewniej z braku czasu - zdecydowano się wybić wedle projektu zgłoszonego na konkurs jeszcze w 1925 r.
Tradycyjne ujęcie Polonii uosabiającej ojczyznę zaliczane jest do projektów rzeźbiarza i medaliera Antoniego Madeyskiego, który przedstawił modelkę w renesansowym welonie opadającym na włosy, z zasłoniętą szyją oraz w wieńcu koniczynowym służącym za czytelny symbol pomyślności. Dorodne kłosy zboża rozsypane na kształt promieni słonecznych oznaczać mogły urodzaj, jednak mimo zastosowania pozornie prostej symboliki, projekt interpretowany był w latach 30. na dwa sposoby.

Dwie interpretacje rewersu
Mimo braku korony - która wydaje się nieodzownym atrybutem z portretów monarchini - część odbiorców utożsamiała przedstawioną na monecie Polonię z królową Jadwigą. Jak twierdzą eksperci, rzeźbiarzowi pozować mogła jednak Janina Żółtowska, późniejsza żona zaprzyjaźnionego z Madeyskim polskiego attaché wojskowego w Rzymie, choć pozostaje to w sferze przypuszczeń. W mieście tym rzeźbiarz rozwinął swoją pracownię w rodzaj artystycznego salonu, w którym tworzył z przerwami do końca życia. Podobieństwo do profilu królowej Jadwigi nasuwać mogła być może informacja, że Madeyski był również autorem jej sarkofagu znajdującego się w Katedrze Wawelskiej.

Trzeba przyznać, że pełna spokojnego wdzięku głowa kobieca w renesansowym nakryciu głowy i wianku z koniczyny, umieszczona na tle promieniście rozłożonych kłosów, jest doskonałym rozwiązaniem kształtu plastycznego tych monet - pisał Tadeusz Kałkowski w „Tysiącu lat monety polskiej”.

PRÓBA - 5 złotych 1933 - Głowa kobiety - NGC MS62 (2 MAX)

Niezmiernie rzadka moneta próbna wybita w nakładzie 100 sztuk.
Odmiana z wypukłym napisem PRÓBA na rewersie.
Wyjątkowo zachowany egzemplarz z połyskiem i delikatną, wielobarwną patyną podkreślającą detale.
Parchimowicz P 145b