Jan II Kazimierz. Ort (18 groszy) 1650, Bydgoszcz (R8)
Opis
Aw: Popiersie króla Jana Kazimierza w antycznej zbroi, z wieńcem laurowym na głowie. Na ramieniu zapinka spinająca fałdy płaszcza. Na piersi order Złotego Runa. Legendę rozdzieloną wizerunkiem władcy, zaczyna i kończy dwukropek.
Rw: Czteropolową dużą tarczę z Orłem i Pogonią wieńczy korona z globem i krzyżem. Pod tarczą herb Wieniawa, znak podskarbiego koronnego Bogusława Leszczyńskiego. W środku tarczy Snopek, herb Wazów. Po bokach dużej tarczy cyfry I-8, określające nominał monety, poniżej litery C-G, inicjały Krzysztofa Guttmana, dzierżawcy mennicy bydgoskiej w latach 1650-1652. Data emisji na końcu rozdzielonej legendy.
Zapisy konstytucji sejmowej z 1649 roku wskazywały na konieczność ponownego otwarcia mennicy bydgoskiej. W maju 1650 roku powołano komisję sejmową, której zadaniem była reorganizacja wszystkich mennic koronnych. Zadanie związane z ponownym otwarciem mennicy bydgoskiej zostało złożone na barki podskarbiego koronnego, którym w pierwszej połowie 1950 roku został Bogusław Leszczyński, będący między innymi starostą bydgoskim. Podskarbi powierzył dzierżawę mennicy w Bydgoszczy Krzysztofowi Guttmanowi. Kontrakt podpisano 31 maja 1650 roku. Wedle postanowień kontraktu nowy dzierżawca powinien w zarządzaniu mennicą kierować się ustaleniami komisji sejmowej, która przypisywała dla ortów wagę 5,60 g, w tym czystego srebra 4,90 g, tłoczonych z wysokiej 14-tej próby srebra. W krótkim okresie czasu, bo już 24 lutego 1651 roku na skutek nadużyć Guttmana, który stopniowo obniżał próbę srebra w wybijanych monetach wydano powtórnie nowy uniwersał, przywracający stan z czasów Władysława IV.
Orty z 1650 roku wybijane przez dość krótki okres czasu, od maja do grudnia 1650 roku z wysokiej próby srebra, występują w dwu podstawowych odmianach: bez i z cyframi I-8 oznaczających nominał. Te pierwsze powstały na początku bicia ortów, już w maju 1650 roku, te drugie z nominałem weszły do obiegu pod koniec roku lub na przełomie roku. W obu odmianach umieszczono na rewersie litery C-G, inicjały Krzysztofa Guttmana i charakterystyczny napis CIVITAT BYDGOSTIENSIS (lub jego skróty). Napis ten mylnie informuje, że jest to moneta miejska.
Obie odmiany zaliczane są do bardzo dużych rzadkości i występują tylko w nielicznych zbiorach. Znane są m.in. ze zbioru Potockiego.
Ciekawa hybryda (2 różne stemple). Po raz pierwszy w sprzedaży aukcyjnej. Ekstremalnie rzadki numizmat do najlepszych kolekcji. Oryginalność potwierdzona u 3 fachowców. Typowy defekt blachy dla tego typu monet.
Kopicki 1697 (Aw0 + 1698 (Rw) (R8)